Vrijheid

Vrijheid

Vrijheid of veiligheid?




“We believe, that people willing to trade their freedom for temporary security deserve neither and will lose both.”

Met dit citaat eindigt het korte animatiefilmpje van David Scharf waarin hij protesteert tegen de ‘Big Brother State’. Volgens Scharf zijn veiligheidstechnieken zoals het gebruik van closed-circuit cameras, biometrische paspoorten en het scannen van emails en telefoons een aanslag op de burgerlijke vrijheden van de mens. Overheden maken gebruik van het al dan niet terechte onveiligheidsgevoel en de ‘fear of terror’ om deze maatregelen door te voeren zonder al te veel protest van de bevolking, ze dragen immers bij tot de eigen veiligheid. Of deze technieken werkelijk bijdragen tot de menselijke veiligheid is voor discussie vatbaar.

Het closed-circuit camera systeem wordt vooral in Groot-Brittannië veel gebruikt. In Londen zijn er meer dan 10 000 cameras aanwezig in het straatbeeld, een hallucinant cijfer. Ook in de VS kent het systeem een opmars. De effectiviteit van de closed-circuit cameras als afschrikmiddel voor het stellen van crimineel gedrag is echter sterk betwist. Tegenstanders beweren dat de cameras niet zorgen voor minder criminaliteit, maar dat de misdaden elders plaatsvinden. Bovendien lijken de videobeelden lijken vooral gebruikt te kunnen worden om misdaden achteraf op te lossen. Een doeltreffend preventiemiddel voor terroristische aanslagen is het beslist niet (Landler, 2007).

Biometrische paspoorten bevatten naast de gebruikelijke identificatiegegevens (naam, adres, geboorteplaats) vingerafdrukken, gezichts- en irisherkenning. Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van deze identificatiemiddelen op luchthavens in het kader van de strijd tegen het terrorisme, vooral in de VS en in Groot-Brittannië [1]. Ook het scannen van e-mails en afluisteren van telefoons wordt door sommigen voorgesteld als een belangrijke maatregel om aanslagen te voorkomen en terroristen te vatten. Zowel in de VS als in Europa is het na 9/11 wettelijk veel gemakkelijker geworden voor overheidsdiensten om telefoons te beluisteren of na te gaan wat je zoal uitvoert op het internet. De effectiviteit van bovenstaande technologieën (biometrische identificatie, scannen van e-mails en telefoons) wordt echter net als dat van het closed circuit camera systeem in vraag gesteld. Ten eerste is het systeem van identificeren op basis van biometrische gegevens niet foutloos: wordt de apparatuur te gevoelig ingesteld, dan kan een andere lichtinval ervoor zorgen dat de irisscan mislukt, is de scanner minder gevoelig dan kan een persoon met een gelijkaardig vinger- of irispatroon voor iemand anders doorgaan. Voorts kan de database met biometrische gegevens gehackt worden of er kan door een insider informatie ingevoerd of veranderd worden. Kortom, wil een organisatie echt een aanslag plegen dan zullen ze wel een manier vinden om de biometrische identificatiemethode te omzeilen.
Het scannen van het internetgebruik van individuen stelt de veiligheidsdiensten eveneens voor praktische en technologische problemen. Vooral de gigantische hoeveelheid van informatie die hierdoor verkregen wordt op een efficiënte en effectieve wijze verwerken is niet vanzelfsprekend (Grossman, 2006).

Bovenstaande veiligheidsmaatregelen: het gebruik van cameras, biometrische identificatiemethoden en het scannen van het individuele internetgebruik, schenden de privacy van mensen. Bovendien wordt de effectiviteit van deze technologische systemen in vraag gesteld. Het valt te betwijfelen of deze systemen werkelijk voor meer veiligheid zorgen, integendeel zelfs. Het ongelimiteerd gebruik van de technieken geeft ongecontroleerde macht en kennis aan een beperkt aantal mensen die steeds minder verantwoording moeten afleggen over waarom zij toegang willen tot persoonlijke informatie van individuen en over wat met deze gegevens gebeurd. Een situatie waarin de kans op misbruik van de verkregen informatie reëel is.

Technologische veiligheidsmaatregelen zullen (terroristische) aanslagen niet voorkomen zolang a de oorzaken voor deze aanslagen niet worden aangepakt, dat begrijpt het kleinste kind, de machtigen op deze aarde blijkbaar niet. Het schenden van burgerlijke vrijheden zal evenmin bijdragen tot het bestrijden van ‘terroristische acties’, ook dat lijkt de Bush-administratie niet te vatten. In het kader van de strijd tegen het terrorisme is het recht op privacy immers niet de enige burgerlijke vrijheid die sneuvelt.
Erger is het snoeien in het recht op een eerlijk proces, het recht op een advocaat en op familiebezoek en het verbod op willekeurige arrestatie; zelfs het verbod op foltering wordt niet gerespecteerd zoals onderstaand filmpje duidelijk aantoont.

De videobeelden tonen de situatie in de gevangenis van Abu Ghraib onder het bewind van de VS en de strijd van de American Civil Liberties Union (ACLU) tot het verkrijgen van informatie over de toestand van de gevangenen en de gebruikte ondervragingsmethoden en de verantwoordelijken te berechten. De ACLU beroept zich op de 'Freedom of Information Act' (FOIA) om toegang te krijgen tot de gegevens. De FOIA werd gecreëerd om burgers toegang te geven tot informatie over de activiteiten van overheidsdiensten. Zoals de ACLU het verwoordt: het Amerikaanse bestuursysteem is gebaseerd op twee principes die elkaar in evenwicht houden: de meerderheid van de bevolking regeert door middel van democratisch verkozen afgevaardigden, de macht van deze afgevaardigden wordt beperkt door het geven van individuele vrijheden en rechten [1]. Recht op informatie maakt deel uit van deze individuele vrijheden. Burgers hebben het recht om te weten wat hun overheid uitvoert. Gegevens bezitten over de wandaden die overheidsdiensten begaan is de eerste stap in het bestrijden van deze misdaden.
De overheid wou echter niet ingaan op het verzoek tot informatie van de ACLU. Als hoofdreden werd opgegeven dat het vrijgeven van de informatie en beelden anti-Amerikaanse gevoelens zou kunnen opwekken. Dat zou inderdaad wel eens het gevolg kunnen zijn, maar hadden de overheidsdiensten deze bedenking niet kunnen maken vooraleer ze overgingen tot het folteren van gevangenen?

Het beperken en schenden van de (burgerlijke) vrijheden van mensen is geen effectieve manier om terrorisme aan te pakken. Reizigers en immigranten behandelen als misdadigers, mensen folteren, hun recht op privacy en informatie beperken, … de kans is inderdaad groter dat deze ‘veiligheids’maatregelen contraproductief zullen werken en aanslagen van buitenaf en/ of misdaden door overheidsdiensten zelf in de hand werken.

In die zin ben ik het volledig met David Scharf eens: vrijheden opgeven/ ontnemen zal niet leiden tot meer veiligheid, maar tot het verlies van zowel de menselijke vrijheid als veiligheid.

Bronnen

Davenport, J. (2007, 21 december). Tens of thousands of CCTV cameras, yet 80% of crime unsolved. http://www.thisislondon.co.uk/news/article

Grossman, W. (2006, 12 januari). Will logging your email combat terrorism?
http://www.guardian.co.uk/technology/2006/jan/12/newmedia.terrorism

Landler, M. (2007, 8 juli). Where Little Is Left Outside the Camera’s Eye. http://www.nytimes.com/2007/07/08/weekinreview/08landler.html?pagewanted=all

http://www.airport-technology.com/features/feature1129/
http://pcworld.about.com/magazine/2001p037id68769.htm
http://www.aclu.org/about/index.html
http://www.usdoj.gov/oip/

http://www.airport-technology.com/features/feature112/

http://pcworld.about.com/magazine/2001p037id68769.htm

[1] http://www.aclu.org/about/index.html

Geen opmerkingen: